سیستمهای تولید قارچدر گذشته؛ پرورش دهندگان قارچ خوراکی، باتوجه به مساعد بودن عوامل اقلیمی بویژه دما و رطوبت، اقدام به تولید این محصول در محیطهای باز و به روش کاملاً طبیعی مینمودند. البته امروزه نیز بسیاری از تولیدکنندگان خرده پا و یا روستایی در بعضی از نقاط جهان از این روش برای پرورش گونههایی نظیر قارچ چینی، استروفا و شیتاکه استفاده مینمایند.
امروزه برای تولید قارچ دکمهای، تنها از روش مصنوعی یا گلخانهای که در آن عوامل اقلیمی تحت کنترل است، استفاده میشود. در آغاز، پیشگامان تولید این نوع قارچ در فرانسه، اقدام به پرورش آن در معادن سنگ آهک دره لوار[1] در نزدیکی پاریس مینمودند که این اماکن به لحاظ برخورداری از دما و طوبت ثابت، مکانی بسیار مناسب جهت کشت قارچ به شمار میرود. در اوایل قرن نوزدهم، آن زمان که پرورش خانگی قارچ در حال شکلگیری بود؛ کنترل دو عامل محیطی اصلی ـ رطوبت، دما ـ بیشتر مدنظر محققان قرار داشت.
مطالبی که در ادامه ارائه میگردد؛ میتواند اطلاعات مفیدی را جهت طراحی و تجهیز سالن؛ اطاق و یا به طور کلی محیط پرورش قارچ در اختیار تولیدکنندگان عزیز، قرار دهد.
ساختار اصلی اطاق پرورش قارچ از چوب یا بلوکه بتونی با کف سیمانی تشکیل میگردد. برای خروج آب اضافی از کف اطاق، آبراهههایی باید در کف آن تعبیه نمود. در صورتی که جنس کف اطاق از چوب باشد، باید سطح آن را با پلاستیک ضخیم پوشاند. دیوارهای درونی، سقف و کلیه سطوح چوبی روباز را باید با رنگ اپوکسی، استخری و یا حتی روغنی براق معمولی پوشاند. توصیه میشود، رنگ سطوح داخلی را روشن (سفید براق) انتخاب نمایید تا علاوه بر تشدید روشنایی محیط داخلی؛ کوچکترین ذرات آلودگی کپک را نیز بتوان دید.
در اطاق کشت، مهمترین عامل، حفظ دمای ثابت است. لذا؛ عایقبندی دیوارها و سقف از اهمیت بالایی برخوردار میباشند. بهتر است درجه مقاومت دیوارها (R) را 11 یا 19 و سقف را 30 درنظر گرفت تا از هدررفتن انرژی جلوگیری کرده و مانع نفوذ رطوبت شود. در این میان میتوان از ورقههای فایبرگلاس یا استیروفوم به ضخامت 5/2-8 سانتیمتر استفاده نمود و با توجه به رطوبت بالای اطاق پرورش و به منظور جلوگیری از تعریق بخار بر سطح این صفحات، از یک لایه پلاستیک به ضخامت 2-4 میلیمتر بین دیوار و لایه عایق مذکور استفاده مینمایند
اطاق کشت باید کاملاً مسدود و بدون کوچکترین روزنهای باشد تا هیچ گونه آفت یا اسپور یا عامل بیماریزائی نتواند وارد آن شود و از طرف دیگر کنترل شرایط اقلیمی درون اطاق (دما، رطوبت و تهویه) آسانتر گردد. لذا ضمن ساخت، طراحی و بررسی نهائی اطاق، هر گونه ترک، شکاف یا روزنهای را به دقت ببندید.
بسیاری از مردم میتوانند اطاقکهای زیرزمین یا منزل خود را با تغییراتی به اطاق مناسب پرورش قارچ تبدیل نمایند. این افراد برای حفاظت دیوارهای منازل خود از آسیب رطوبت میتوانند از پوششهای پلاستیکی بر روی دیوارها و سقف و بستن کلیه منافذ و درزها استفاده نمایند. چنانچه دیوار این گونه اطاقها مستقیماً با هوای آزاد در تماس باشند به منظور جلوگیری از تعریق بین دیوار و پلاستیک بواسطه نوسانات دمایی بالا، محفظههای پلاستیکی با فاصله زیاد نسبت به دیوارهای اطاق، درون اطاق درست مینمایند. که در این صورت دیگر نیازی به ایزوله کردن اینگونه محفظهها نیست. دالانها، زیرزمینها و گاراژها را میتوان به این ترتیب به راحتی به محیطی سازگار با پرورش قارچهائی مانند صدفی و شیتاکه تبدیل نمود.
جدیدترین نوع ساختارهای پرورش قارچ یک نوع گلخانه پلاستیکی ایزوله است که در ساخت آنها، از لولههای فلزی گالوانیزه مخصوص استفاده میشود. نحوه ساخت این گلخانهها به این ترتیب است؛ ابتدا بعد از انتخاب مکانی مناسب و هموار، لولههای گالوانیزه 4-5/4 را به صورت نیم دایره خم داده و طرفین آن را مستقیماً داخل زمین یا درون دیوارههای جانبی به ارتفاع یک متری از سطح زمین مهار مینمایند. سپس برای ایزوله کردن بیشتر دیوارههای جانبی؛ صفحات استیروفوم (پلیاستیرین) ضخیم به ضخامت 5/2-8 سانتیمتر را به طور عمودی و به عمق 30-60 سانتی متر داخل زمین (طرف خارج دیوارهها) کرده تا از سرد شدن کف سالن جلوگیری نماید. فاصله لولهها از همدیگر حدوداً 2 متر بود. عرض دهانه 4-8 متر، درب آن یک لنگه (5/1 متر) یا دو لنگه و یا کشوئی (2متر) میباشد. ارتفاع مناسب؛ 3 متر و طول آن بسته به عرض دهانه تا 100 متر نیز میرسد.
پوشش این گلخانهها چند لایه است، به این ترتیب که ابتدا، اسکلت لولهها را با سیمهای مفتولی نازک به فاصله نیم متری از هم بافته، سپس روی آن پلاستیک ضخیم (6-5 mm) کشیده (پوشش داخلی)؛ سپس روی آن را با سیم مفتول 5/2، شبکهبندی کرده تا ضمن استحکام اسکلت؛ بتوان روی آن؛ یک لایه ایزوله فایبرگلاس (15-5/7 mm) یا چوب پنبه (10-5 mm) قرار دهیم. بالاخره روی لایه عایق را ابتدا یک سیمکشی سبک کرده تا مبادا بر اثر باد، این پوشش به هم خورد و در آخر روی آن را یک پلاستیک سیاه رنگ میکشیم که در صورت لزوم میتوان روی پلاستیک را پوششی آلومینیومی نیز کشید تا درمقابل اشعه آفتاب مقاوم گردد.
در بعضی مناطق دنیا وحتی ایران با استفاده از سالنهای آماده وبا تغییراتی جهت عایق بندی و طراحی کانالهای خاص ورود وخروج هوا اقدام به پرورش قارچ خوراکی می کنند.
از دیگر تفاوتهای موجود بین دو روش قفسه و جعبهای، نوع پاستوریزاسیون آنها است. به این ترتیب که در روش قفسه غالباً تمام مراحل کشت از پرکردن بسترها با کمپوست خام تا برداشت در یک اطاق (اطاق کشت) به صورت یک مرحلهای انجام میشود، اما در روش جعبهای، جعبه ها نخست در یک اطاق جداگانه موسوم به اطاق یا تونل پاستوریزه، کاملاً پاستوریزه شده سپس به اطاق کشت منتقل میشود و در آن جا اعمال اسپانزنی، خاکدهی و برداشت صورت میگیرد که با این ترتیب میتوان در هر سال تا 6 چین برداشت کرد. مهمترین عاملی که باید مدنظر پرورشدهنده خانگی قرار گیرد، قابلیت حمل و نقل جعبه هاست، به طوری که وزن پر هر جعبه نباید از 40 کیلوگرم تجاوز نماید تا حمل و نقل آن آسان شود. همچنین با استفاده از این روش، کنترل موارد بهداشتی و نظافت محیط کشت و خود جعبهها، بهتر صورت گرفته ، بطوری که به علت عدم یک اسکلت ثابت در اطاق رشد، به راحتی میتوان آن را تمیز و ضدعفونی نمود.
ممنون .
ولی بین خط هایش یک فاصله دیگر بگذارید(خیلی توهم
رفته)
چشم
با سلام
من سالنی دارم که دیواره ها از سیمان هست مدت سه سال کار می کنم اما بیماری مایکاگون هر بار به سراغمان می آید دیگ بخار هم خریدم اما جواب نمی دهد از چند نفر مشاوره گرفتم می گویند که اسپور بیماری روی در دیوار هست که به وسیله هوا جابه جا می شوند سوالی که از شما داشتم اینکه می خواهم پلاستیک بگیرم دیوار و سقف را بپوشم آیا این کار باعث جلوگیری این بیماری می شود ?
با تشکر جواب را برایم ایمیل کنید
ممنون
دوست عزیز مایکاگون بیماری خیلی خطرناکیه که بهترین درمان اون پیشگیریه ولی برای مبارزه استفاده از دیگ بخار و رسوندن دمای محیط به 60 درجه به مدت 24 ساعت است
سلام
میخوام پرورش قارچ راه اندازی بکنم نظر شما چی هست سود آوریش خوبه؟کجا بفروشم؟چند باید هزینه کنم؟
پرورش قارچ خوبه البته باید بازار خودتونو پیدا کنید در مورد هزینه هم بستگی به مساحتتون داره
سلام .میخاستم بدونم سقف اتاق یا سالن حتما باید بتنی باشه؟اگر ماز جنس فوم باشد ایا مشکلی پیش خواهد امد
نه زیاد.اصل اینه که رطوبت مشکل ساز نشه من دیدم یه عده حتی نایلون میزنن
سلام میخوام بدونم که در فضای باز وبا استفاده نایلون {شبیه گلخانه}میشه قارچ پرورش داد
به شرط تاریک بودن و کنترل دما بله
ممنون از سایت خوبتون
ممنون از سایت خوبتون . هر روز به سایتتون سر میزنم و مطالب جدید رو میخونم !
سلام .. میخواستم بپرسم آیا میشه از همون اول کمپوست آماده که خریداری شده را داخل جعبه ریخت؟
من تو اینترنت عکسش رو دیدم اما در آموزش ها نوشته بعد از 10-12 روز باید پلاستیک روی کمپوست را باز کرد.. اگه راهنماییم کنید ممنون میشم
سلام
من دنبال تاسیس یک سالن ۱۰۰ الی ۲۰۰ متری هستم و میخوام بدونم برای درست کردن یه سالن که با کمترین هزینه درست بشه باید چه کار کرد
سلام من یه زیر زمین ۵۰متری دارم ایا واسه پرورش قارچ جواب میده
سلام وقت بخیر
5تاسالن 100 متری دارم که یه سقف کلی شیروانی از جنس ور گالوانیزه داره که از زیر با پشم شیشه عایق شده ولی این سقف برای مجموع 5 تا سالن هست
حالا من میخوام برای تفکیک و راه اندازی یکی از این سالن های 100 متری سقف بزنم امکان زدن تیرچه بلوک و سقف ضربی رو هم ندارم
بعضی میگن پلاستیک بزن و بعضی ها یونولیت رو پیشنهاد میدن و بعضی ورق گالوانیزه
امکانش هست یه راهنمایی بکنید تا بتونم زودتر راه اندازی کنم